Fuck FAQ (1)
Żegnam bez żalu swoją poprzednią rubrykę. Wykończę was wszystkich było średnie a właściwie to było do bani i ssało. Może teraz będzie lepiej.
Będą to próby odpowiedzi na pytania. Pierwsze zadał mi Grzegorz Jankowicz na Instagramie.
Grzegorz Jankowicz:
Moje pytanie do Ciebie jest następujące. W polemice z Lukácsem, która ukazała się w 1938 r., Brecht pisze, że GL wychodzi od słusznych założeń, ale ostatecznie jego eseje zawsze rozczarowują. Zwłaszcza te o współczesnej powieści. Bo Lukács właściwie identyfikuje problemy współczesności, celnie wskazuje alienujące mechanizmy, ale powieść współczesna mu nie odpowiada, bo jest za bardzo formalistyczna, dlatego ciągle przywołuje na świadka starych mistrzów, pisarzy-realistów z XIX w. Co z tym zrobić? – pytał Brecht w 1938 ze swej svendborskiej chaty (w rzeczywistosci byl to całkiem wygodny dom z ogrodem, w którym rosły czereśnie czy tam wiśnie ;)). Otóż – odpowiadał – należy sprzymierzyć się nie z tym, co stare i dobre, lecz z tym, co nowe i złe. Tylko wtedy literatura będzie w stanie ruszyć do boju o świat. Moje pytanie do Ciebie: czym byłoby dziś to nowe i złe, z którym powinniśmy się sprzymierzyć?
Adam Kaczanowski:
Długo wydawało mi się, że nie ma dobrego wyjścia. Że snucie wizji o tym, że można przechytrzyć to złe (system) jest naiwnością. Może jednak się da – a odpowiedź znajduje się już w samym pytaniu. Sprzymierzyć się ze „sprzymierzaniem”, ukraść temu złemu nie jedną rzecz, ale cały mechanizm. Zakładając, że to złe (system) zapewnia sobie nietykalność sprawnie i skutecznie wchłaniając wszystkie próby krytyki czy negacji – może warto stać się nie lustrem, które odbija konkretny element czy postać, ale lustrem ustawionym naprzeciwko lustra. Wchłaniać wszystko i nie bać się być wchłanianym. Być kradziejem okradającym złodzieja, dziurawić jego kieszenie. Ryzykować to, że się zgubimy licząc na to, że on zgubi się razem z nami. Wciąż brzmi mi to naiwnie, ale trudno, chyba przy okazji trzeba reanimować naiwność.
Wielkie podziękowania dla Grzegorza za pytanie, które jest lepsze od odpowiedzi.
Kolejne pytania nadsyłajcie na: kaczanpisze@gmail.com